Doelgroepanalyse in je ondernemingsplan: zo breng je jouw ideale klant in beeld
Een sterk ondernemingsplan begint bij een heldere koers. En om die koers te bepalen, moet je weten wie je klant is. In dit blog help ik je stap voor stap om een goede doelgroepanalyse voor je ondernemingsplan te maken. Want wie zijn jouw klanten precies, wat hebben ze nodig en hoe speel jij daarop in? Een scherp omschreven doelgroep maakt je ondernemingsplan niet alleen sterker, maar vergroot ook je kans op succes én financiering.
Wat is een doelgroep precies?
Een doelgroep is een duidelijk afgebakende groep mensen of bedrijven die jij met jouw product of dienst wilt bereiken. Denk bijvoorbeeld aan jonge ouders in de Randstad, zelfstandig ondernemers in de zorg, of HR-managers bij middelgrote bedrijven. Deze groep deel je in op basis van gedeelde kenmerken zoals leeftijd, locatie, beroep, interesses of koopgedrag. Hoe beter je weet wie je doelgroep is, hoe effectiever je hen kunt bereiken en overtuigen.
Heb je hulp nodig bij het in kaart brengen van je doelgroep of wil je sparren over je ondernemingsplan? Neem dan vrijblijvend contact met me op.
Wat moet er in het hoofdstuk doelgroepen staan?
In het hoofdstuk over doelgroepen in je ondernemingsplan laat je zien dat je jouw klant kent én begrijpt. Lezers van je plan willen zien dat je weet op wie je je richt en waarom juist deze groep behoefte heeft aan jouw product of dienst. Dit hoofdstuk bevat daarom de volgende onderdelen:
- Omschrijving van je doelgroep: Wie zijn je klanten? Wat zijn hun kenmerken? Denk aan leeftijd, locatie, beroep, interesses, koopgedrag, etc.
- Segmentatie: Hoe deel je de markt op? Welke subgroepen zijn er te onderscheiden en op wie richt jij je precies?
- Persona’s: Maak het concreet met 1 of 2 uitgewerkte klantprofielen (denk aan naam, leeftijd, gedrag, behoeftes).
- Behoefte & koopmotieven: Wat heeft jouw doelgroep nodig? Wat triggert hen om een aankoop te doen?
- Marktanalyse of klantenanalyse: Onderbouw je keuze met data: waaruit blijkt dat er vraag is vanuit deze doelgroep?
- Aansluiting met jouw aanbod: Hoe sluit jouw product of dienst aan op de behoeften van deze specifieke groep?
Deze onderdelen zorgen samen voor een overtuigend en onderbouwd verhaal over jouw marktpositie en klantfocus. In de volgende secties ga ik dieper in op elk onderdeel.
Wil je zien hoe de paragraaf Doelgroepen is uitgewerkt in een volledig plan? Bekijk dan het voorbeeld ondernemingsplan dat ik speciaal heb opgesteld voor startende ondernemers.
Omschrijf je doelgroep helder
De basis van je doelgroepanalyse is een duidelijke omschrijving van wie jouw klanten zijn. Beschrijf je doelgroep aan de hand van meetbare en herkenbare kenmerken.
Denk aan deze categorieën:
- Demografisch: leeftijd, geslacht, burgerlijke staat, gezinssamenstelling
- Geografisch: woonplaats, regio, straal rondom je bedrijf
- Sociaal-economisch: opleidingsniveau, beroep, inkomen
- Psychografisch: levensstijl, interesses, normen en waarden
- Gedrag: koopgedrag, gebruik van producten, loyaliteit
Voorbeeld:
Stel, je start een online platform voor voedingsadvies. Dan kun je je doelgroep zo omschrijven:
“Vrouwelijke millennials tussen de 25 en 35 jaar, woonachtig in stedelijke gebieden, met een hbo-opleiding, die actief zijn op Instagram en geïnteresseerd zijn in gezondheid en duurzaamheid.”
Segmenteer je markt
Niet iedere klant is hetzelfde. Daarom is het slim om je markt op te splitsen in kleinere, overzichtelijke groepen: dit noem je marktsegmentatie. Door te segmenteren krijg je beter inzicht in welke groep het meest interessant is voor jouw aanbod. En dat helpt je om je marketing, communicatie en productontwikkeling scherper te richten.
Voorbeeld:
Je runt een koffiezaak in Amsterdam. Dan kun je de markt bijvoorbeeld segmenteren in:
- Kantoormedewerkers in de buurt (fast coffee to go)
- Thuiswerkers die een rustige plek zoeken (lange zit, goede wifi)
- Toeristen in het centrum (snelle service, herkenbaar aanbod)
Zodra je weet welke groep het meest interessant is, kun je die kiezen als je primaire doelgroep. Dit is de groep waarop je je focust in je ondernemingsplan. Overige segmenten kun je benoemen als secundaire doelgroep.
Werk met persona’s
Een krachtige manier om je doelgroep echt tot leven te brengen, is door te werken met persona’s. Een klantpersona is een gedetailleerde beschrijving van een fictieve klant die staat voor een specifieke doelgroep. Door een gezicht te geven aan je klant, wordt het makkelijker om in te spelen op hun wensen, gedrag en beslissingen.
Wat zet je in een persona?
- Naam, leeftijd, woonplaats
- Opleiding en beroep
- Interesses en levensstijl
- Uitdagingen of frustraties
- Koopgedrag en beslismomenten
- Waar ze online actief zijn
- Wat ze belangrijk vinden in een product of dienst
Voorbeeldpersona:
Naam: Sophie (29)
Woonplaats: Utrecht
Beroep: Freelance marketeer
Interesses: yoga, gezonde voeding, duurzaamheid
Probleem: weinig tijd om zelf te koken
Oplossing: maaltijdservice met gezonde, duurzame opties
Online gedrag: actief op Instagram, leest foodblogs
Koopmotief: gemak, gezond eten, goed gevoel over haar keuzes
Zo’n persona helpt je om veel gerichter keuzes te maken in productontwikkeling, marketing en service. Het laat ook aan investeerders zien dat je echt snapt wie je bedient.
Onderzoek de behoefte en het gedrag van je doelgroep
Als je weet wie je doelgroep is, wil je ook begrijpen wat ze nodig hebben en hoe ze zich gedragen. Alleen dan kun je écht waarde bieden en daarop inspelen met je product of dienst. Dit is cruciaal in je doelgroepanalyse voor je ondernemingsplan.
Stel jezelf deze vragen:
- Wat is het probleem dat jouw doelgroep ervaart?
- Welke oplossing zoeken zij?
- Wanneer en waarom besluiten ze iets te kopen?
- Waar zoeken ze informatie (Google, social media, reviews)?
- Wat vinden ze belangrijk in een aanbieder (prijs, gemak, duurzaamheid, service)?
Je kunt deze informatie verzamelen door:
- Online deskresearch (bijvoorbeeld via het CBS, brancheorganisaties en sectorrapporten van banken)
- Klantgesprekken of interviews
- Enquêtes of polls op social media
- Inzichten uit concurrentieanalyse
Voorbeeld:
Je verkoopt ergonomische bureaustoelen voor thuiswerkers. Uit interviews blijkt dat je doelgroep vooral rugklachten wil voorkomen, snelle levering waardeert en behoefte heeft aan duidelijke uitleg over instellen. Met die kennis kun je je propositie aanscherpen én overtuigend onderbouwen in je plan.
Doe een doelgroepanalyse of marktanalyse
Een sterke doelgroepomschrijving is niet alleen gebaseerd op gevoel of ervaring. Je onderbouwt je keuzes met feiten en cijfers. Daarmee laat je aan financiers of andere lezers van je ondernemingsplan zien dat je marktinzicht hebt en realistische aannames doet. Dit doe je via een doelgroepanalyse of een bredere marktanalyse.
Wat kun je onderzoeken?
- Hoe groot is je doelgroep in aantal?
- Wat is hun koopkracht of bereidheid om te betalen?
- Welke trends of ontwikkelingen spelen er?
- Welke concurrenten richten zich op dezelfde doelgroep?
- Wat zijn de verwachtingen van de doelgroep?
Bronnen die je kunt gebruiken:
- CBS (demografische en economische data)
- KvK en brancheverenigingen
- Google Trends en zoekwoordonderzoek
- Online enquêtes of focusgroepen
- Inzichten uit social media of je netwerk
Voorbeeld:
Stel je opent een praktijk voor leefstijlcoaching. Dan kun je met CBS-data aantonen hoeveel mensen in jouw regio kampen met stress of overgewicht. Combineer dat met interviews of een poll over interesse in begeleiding en je hebt een ijzersterke onderbouwing.
Pas je aanbod aan op je doelgroep
Zodra je helder hebt wie je doelgroep is en wat hun behoeften zijn, kun je jouw aanbod daarop afstemmen. Dit is waar alles samenkomt: je combineert klantinzicht met jouw propositie. Zo laat je in je ondernemingsplan zien dat er een duidelijke match is tussen wat jij biedt en wat de klant zoekt.
Denk aan:
- Productaanpassing: sluit je aanbod aan op de wensen en het gebruiksgemak van je doelgroep?
- Prijsstrategie: past je prijs bij hun koopkracht en waardeperceptie?
- Distributie: hoe en waar bereik je je klant het beste?
- Communicatie: gebruik je de juiste tone of voice, kanalen en timing?
Voorbeeld:
Richt je je op jonge ouders die op zoek zijn naar duurzame kinderkleding? Dan ligt de focus op comfort, kwaliteit, duurzaamheid en gemak (denk aan online bestellen). Je prijs moet kloppen met hun verwachtingen en je communiceert via bijvoorbeeld Instagram en ouderschapblogs.
Hoe beter jouw aanbod aansluit op de doelgroep, hoe overtuigender je ondernemingsplan wordt.
Waarom zijn doelgroepen zo belangrijk in je ondernemingsplan?
Een veelgemaakte fout van startende ondernemers is denken: “Mijn product is voor iedereen.” Klinkt ambitieus, maar in de praktijk werkt het zelden. Niet iedereen is jouw klant. Een duidelijke doelgroepomschrijving helpt je om te focussen. En die focus is essentieel voor je marketing, je propositie én de overtuigingskracht van je ondernemingsplan.
Investeerders, banken en andere externe partijen willen weten dat jij je markt begrijpt. Ze willen zien dat je een reëel beeld hebt van wie jouw klanten zijn, hoe je hen bereikt en waarom ze voor jou zouden kiezen. Daarom is een goede doelgroepanalyse in je ondernemingsplan onmisbaar. Je laat ermee zien dat je serieus hebt nagedacht over je positionering, de levensvatbaarheid van je idee én je verdienmodel. Bovendien helpt een scherpe doelgroep je om efficiënter te adverteren, je aanbod beter af te stemmen en duurzame klantrelaties op te bouwen.
Tips voor een sterke doelgroepomschrijving
Een goed omschreven doelgroep is concreet, onderbouwd en relevant. Hieronder geef ik je praktische tips om dit onderdeel van je ondernemingsplan zo sterk mogelijk neer te zetten.
Wees specifiek, maar niet te beperkt
Hoe specifieker je doelgroep, hoe beter je je aanbod kunt afstemmen. Maar let op: je doelgroep moet wel groot genoeg zijn om commercieel interessant te blijven.
Onderbouw je keuzes met data
Gebruik openbare bronnen zoals het CBS, brancheorganisaties of eigen onderzoek (enquêtes, interviews). Zo laat je zien dat je keuzes niet alleen op aannames zijn gebaseerd.
Gebruik persona’s als visuele houvast
Werk 1 of 2 klanttypes uit. Dat helpt jou én de lezer om jouw klant letterlijk voor zich te zien.
Laat zien hoe je doelgroep jou vindt
Welke kanalen gebruikt je doelgroep? Waar zoeken ze informatie? Verwerk dit in je marketingstrategie en koppel het terug aan je doelgroepomschrijving.
Koppel je aanbod aan de klantbehoefte
Maak duidelijk hoe jouw product of dienst inspeelt op een specifiek probleem of verlangen van je doelgroep. Dat maakt je plan overtuigend.
Actualiseer je doelgroep regelmatig
Markten veranderen. Neem dus regelmatig de tijd om je doelgroep te herzien, zeker als je plan ook op langere termijn inzetbaar moet blijven.
Veelgemaakte fouten bij het bepalen van je doelgroep
Bij het schrijven van een ondernemingsplan zie ik vaak dezelfde fouten terugkomen in de doelgroepomschrijving. En dat is zonde, want het kan ten koste gaan van de overtuigingskracht van je plan. Hieronder bespreek ik de meest voorkomende valkuilen – en hoe je ze voorkomt.
Iedereen willen aanspreken
“Mijn product is voor iedereen.” Dat lijkt slim, maar het is juist een zwakte. Als je niemand uitsluit, spreek je ook niemand echt aan. Richt je liever op een duidelijke, afgebakende groep.
Geen focus aanbrengen
Sommige ondernemers noemen meerdere doelgroepen zonder prioriteiten aan te geven. Kies één hoofddoelgroep waarop je je primair richt. Dat maakt je strategie veel krachtiger.
Doelgroep niet onderbouwen
Een doelgroep benoemen is niet genoeg – je moet laten zien dat er ook echt behoefte is binnen die groep. Gebruik data, voorbeelden of klantinzichten om je keuze te ondersteunen.
Uitgaan van aannames
“Ik denk dat mijn klant dit wil.” Aannames zijn menselijk, maar gevaarlijk. Test ze met marktonderzoek of gesprekken, zodat je keuzes goed onderbouwd zijn.
Doelgroep te vaag omschrijven
“Jonge mensen met interesse in sport” is te breed. Beter is: “mannen tussen de 25 en 35 jaar, woonachtig in de Randstad, die minimaal 3 keer per week sporten en actief zijn op Instagram.”
Geen link leggen met je aanbod
Soms staat er een prima doelgroepomschrijving in een plan, maar wordt niet duidelijk waarom jouw product of dienst aansluit bij hun wensen. Zorg dat je altijd de koppeling maakt.
Waarom Credo Ondernemingsplan?
Hulp nodig bij jouw ondernemingsplan?
Heb je hulp nodig bij het in kaart brengen van je doelgroep of wil je jouw ondernemersplan laten schrijven door iemand die de praktijk kent en precies weet wat externe partijen willen zien? Je kunt bij mij terecht voor een volledig ondernemingsplan op maat, inclusief financieel plan.
Heb je vragen of wil je sparren over jouw plannen? Neem dan vrijblijvend contact met me op.
Veelgestelde vragen over doelgroepen in het ondernemingsplan
Hoe weet ik of mijn doelgroep groot genoeg is?
Een veelvoorkomende twijfel: je wilt niet te breed mikken, maar ook niet op een groep zonder voldoende koopkracht of volume. Gebruik CBS-cijfers, Google Trends of branchedata om in te schatten hoeveel mensen of bedrijven binnen jouw doelgroep vallen.
Wat als ik meerdere soorten klanten heb?
Geef dan één groep prioriteit als primaire doelgroep en licht de andere kort toe als secundair. Richt je plan vooral op de groep die voor jouw start het meest winstgevend of bereikbaar is.
Ik vind het moeilijk om te kiezen – wat als ik klanten uitsluit?
Dat voelt spannend, maar is vaak juist een kracht. Door te kiezen, word je relevanter. Dat betekent niet dat je nooit buiten je doelgroep verkoopt, maar je boodschap wordt wel veel sterker.
Moet ik persona’s opnemen in mijn ondernemingsplan?
Niet verplicht, maar het helpt enorm. Persona’s maken je doelgroep concreet en laten zien dat je je klant begrijpt. Kies liever één goede persona dan drie half uitgewerkte.
Hoe voorkom ik dat mijn doelgroepomschrijving te algemeen is?
Vermijd vage termen zoals “jongeren” of “bedrijven”. Voeg altijd specifieke kenmerken toe: leeftijdsgroep, locatie, branche, gedrag of koopmotieven. Laat zien dat je écht weet wie je wilt bereiken.
Hoe kan ik mijn aannames toetsen zonder budget voor onderzoek?
Gebruik je netwerk, LinkedIn, gratis online enquêtetools of zelfs polls op social media. Een paar goede gesprekken met mensen uit je doelgroep geven vaak al waardevolle inzichten.