Een ondernemingsplan maken: de marketingmix
Sta je op het punt om je eigen bedrijf te starten? Dan weet je waarschijnlijk dat een goed ondernemingsplan essentieel is. Een belangrijk onderdeel daarvan is het marketingplan, waarin de marketingmix een centrale rol speelt. De marketingmix geeft antwoord op de vraag: hoe ga jij jouw product of dienst succesvol in de markt zetten? Door dit hoofdstuk goed uit te werken, laat je zien dat je niet alleen een goed idee hebt, maar ook een concreet plan om klanten te bereiken én te overtuigen. In dit blog leg ik uit hoe je de 5 P’s van de marketingmix (Product, Prijs, Plaats, Promotie en Personeel) praktisch invult in je ondernemingsplan.
Heb je hulp nodig bij het in kaart brengen van je marketingmix of wil je sparren over je ondernemingsplan? Neem dan vrijblijvend contact met me op.
Waarom de marketingmix belangrijk is in je ondernemingsplan
De marketingmix vormt de commerciële kern van je ondernemingsplan. Het is dé plek waar je laat zien dat je niet alleen een goed idee hebt, maar ook hebt nagedacht over hoe je dat idee omzet in inkomsten. Investeerders en banken willen zien dat je de markt begrijpt, je doelgroep kent en een duidelijke strategie hebt om hen te bereiken.
Door de marketingmix goed uit te werken, toon je aan:
- Wat je aanbiedt en waarom klanten daarvoor kiezen
- Hoe je je prijs bepaalt en wat je concurrentie doet
- Via welke kanalen je je aanbod verkoopt
- Hoe je je bedrijf en product promoot
- En vooral: welke mensen daar een sleutelrol in spelen
Een uitgewerkte marketingmix geeft structuur aan je commerciële aanpak en laat zien dat je serieus werk maakt van je bedrijf. Het helpt niet alleen anderen overtuigen, maar ook jezelf richting geven.
Wat moet er in de marketingmix staan?
In je ondernemingsplan beschrijf je in de marketingmix hoe je jouw product of dienst succesvol op de markt brengt. De marketingmix bestaat uit vijf onderdelen – ook wel de 5 P’s – die samen jouw commerciële strategie vormen. Per onderdeel geef je aan wat je gaat doen, waarom je daarvoor kiest en hoe dit aansluit op je doelgroep en je positionering.
De 5 P’s die je in elk geval moet uitwerken:
- Product – Wat bied je aan? Wat zijn de eigenschappen, voordelen en het onderscheidend vermogen van jouw product of dienst?
- Prijs – Wat kost het en hoe bepaal je die prijs? Hoe verhoudt je prijs zich tot de waarde die je levert en wat doet de concurrentie?
- Plaats – Via welke kanalen verkoop je jouw product of dienst? Hoe komt het bij de klant terecht?
- Promotie – Hoe ga je jouw aanbod onder de aandacht brengen? Welke promotiekanalen en middelen zet je in?
- Personeel – Wie voert het uit en welke rol speelt personeel in je klantbeleving en dienstverlening?
Afhankelijk van je bedrijfstype kun je ook kort stilstaan bij aanvullende P’s, zoals Proces, Presentatie of Partners. Maar in de meeste ondernemingsplannen zijn bovenstaande vijf het belangrijkst.
Wil je zien hoe de marketingmix is uitgewerkt in een volledig ondernemingsplan? Bekijk dan het voorbeeld ondernemingsplan dat ik speciaal heb opgesteld voor startende ondernemers. En wil je weten hoe je dit vertaalt naar omzet, kosten en winst? Bekijk dan ook het voorbeeld financieel plan.
Product: wat bied je aan en waarom kiest de klant voor jou?
In dit onderdeel van de marketingmix beschrijf je het product of de dienst die je aanbiedt. Dit lijkt misschien eenvoudig, maar een goede beschrijving gaat verder dan alleen wat je verkoopt. Je laat hier zien wat jouw aanbod uniek maakt, welke behoefte het vervult en waarom klanten ervoor zouden kiezen.
Wat moet je beschrijven?
- De kenmerken van je product of dienst
- De voordelen voor de klant
- Wat jou onderscheidt van de concurrent
- Eventuele varianten, modellen of aanvullende diensten
- De merknaam, vormgeving, verpakking of uitstraling (indien van toepassing)
Vragen die je kunt beantwoorden:
- Wat verkoop ik precies?
- Voor welk probleem biedt mijn product of dienst een oplossing?
- Wat maakt mijn aanbod beter of anders dan wat er al is?
- Welke eigenschappen zijn voor mijn doelgroep belangrijk?
- Wat zijn de kernvoordelen voor de klant?
- Zit er een merkstrategie of branding achter mijn product?
Voorbeeld:
Als je bijvoorbeeld een duurzame koffiezaak begint, beschrijf dan niet alleen “ik verkoop koffie”, maar ook:
- Dat je uitsluitend werkt met biologische bonen van kleine plantages
- Je eigen gebak aanbiedt met lokale ingrediënten
- En dat jouw zaak een plek is waar mensen rustig kunnen werken of netwerken
Op die manier geef je je product betekenis én positionering mee.
Prijs: wat kost het en hoe bepaal je je tarief?
De prijs is vaak een doorslaggevende factor voor je klant én een bepalende factor voor je winstgevendheid. In dit onderdeel van je marketingmix laat je zien dat je bewust hebt nagedacht over je prijsstrategie en hoe deze past bij je product, markt en doelgroep.
Wat moet je beschrijven?
- Je prijsstelling: wat reken je voor je product of dienst?
- De onderbouwing van je prijs: hoe kom je tot dit bedrag?
- Hoe je prijs zich verhoudt tot die van concurrenten
- Welke prijsstrategie je hanteert (bijv. kostengebaseerd, marktgericht, premium)
- Eventuele kortingen, abonnementen, bundels of acties
Vragen die je kunt beantwoorden:
- Welke prijs betaalt de klant idealiter voor mijn product of dienst?
- Welke kosten moet ik in elk geval dekken?
- Wat zijn de prijzen van vergelijkbare aanbieders?
- Wil ik concurreren op prijs of op waarde?
- Hanteer ik vaste prijzen of werk ik met offertes?
- Wat is mijn verdienmodel?
Voorbeeld:
Als je bijvoorbeeld een online cursus aanbiedt, geef dan aan:
- Wat je vraagt voor deelname (bijv. €295 voor 6 modules)
- Waarom dat bedrag reëel is (bijv. inclusief persoonlijke feedback)
- Hoe het zich verhoudt tot vergelijkbare cursussen
- Of je in termijnen laat betalen of een early bird korting biedt
Een duidelijke en onderbouwde prijsstrategie geeft vertrouwen aan de lezer én toont aan dat je realistisch rekent.
Plaats: hoe komt jouw product of dienst bij de klant?
‘Plaats’ gaat over de manier waarop je jouw product of dienst beschikbaar maakt voor je doelgroep. Dit omvat veel meer dan alleen je fysieke locatie – het draait om distributie, bereikbaarheid en toegankelijkheid. Je beschrijft hier dus hoe de klant jouw aanbod daadwerkelijk kan verkrijgen.
Wat moet je beschrijven?
- Verkoopkanalen: fysiek, online of beide
- Verkooplocatie(s): winkel, kantoor, studio, webshop, etc.
- Distributie: hoe komt je product of dienst bij de klant?
- Eventuele partners, leveranciers of platforms
- Waarom deze keuze aansluit bij jouw doelgroep
- Bij fysieke locaties: de omgeving en strategische ligging
Vragen die je kunt beantwoorden:
- Waar verkoop ik mijn product of dienst?
- Hoe koopt de klant bij mij (bijv. via website, winkel, platform)?
- Welke distributiemethode gebruik ik (zelf bezorgen, dropshipping, afhalen)?
- Sluit mijn kanaalkeuze aan bij mijn doelgroep?
- Is mijn locatie goed bereikbaar en zichtbaar?
- Werk ik samen met andere partijen voor distributie of verkoop?
- Waarom heb ik voor deze specifieke locatie gekozen?
- Wat zit er in de directe omgeving (bijv. scholen, winkels, kantoren)?
- Welke voordelen biedt deze plek voor mijn doelgroep, bereik en/of zichtbaarheid?
Voorbeeld:
Stel dat je een ambachtelijke bakkerij begint in een woonwijk:
- Dan vermeld je de fysieke winkel met openingstijden
- Eventueel lokale bezorging binnen een straal van 5 km
- En samenwerking met horecazaken of buurtwinkels als wederverkopers
Of bij een online dienst: dan beschrijf je je website, eventueel een platform (zoals Etsy of Bol.com) en je online bestel- en leverproces.
Een slimme plaatsstrategie vergroot je bereik en klantgemak – twee essentiële succesfactoren.
Promotie: hoe breng je je product of dienst onder de aandacht?
Een goed product verkoopt zichzelf? Niet helemaal. Zonder gerichte promotie weten (potentiële) klanten niet dat je bestaat, wat je aanbiedt en waarom ze juist voor jou moeten kiezen. In dit onderdeel van je marketingmix geef je aan hoe je jouw aanbod onder de aandacht brengt – online én offline.
Wat moet je beschrijven?
- Promotiemiddelen die je inzet: advertenties, social media, e-mail, flyers, etc.
- Kanalen waar je doelgroep actief is
- De boodschap die je wilt overbrengen
- Timing, frequentie en planning van promotieactiviteiten
- Eventuele promotiebudgetten of kostenramingen
- Of je werkt met een promotieplan
Vragen die je kunt beantwoorden:
- Hoe weten klanten dat ik besta?
- Welke kanalen gebruikt mijn doelgroep om informatie te vinden?
- Welke boodschap wil ik overbrengen?
- Gebruik ik online, offline of beide vormen van promotie?
- Heb ik een budget voor marketing? Zo ja, hoe besteed ik dat?
- Welke acties of campagnes plan ik in?
Voorbeeld:
Stel dat je een coachingspraktijk start:
- Je promoot jezelf via LinkedIn en lokale netwerken
- Je adverteert in een huis-aan-huisblad
- En je schrijft een reeks blogs op je website om zichtbaar te worden in Google
- Daarnaast geef je gratis kennismakingssessies of webinars als instapmoment
Door gericht en consistent te promoten, bouw je vertrouwen op én werk je aan een constante stroom van klanten. Vergeet niet: promotie is geen eenmalige actie, maar een doorlopende investering in zichtbaarheid.
Personeel: wie maakt het verschil in jouw bedrijf?
In veel ondernemingsplannen wordt ‘Personeel’ vergeten of te summier beschreven. Zonde, want in veel branches is jouw team – of jijzelf – het grootste verschil met de concurrent. Zeker in dienstverlenende sectoren draait succes vaak om vertrouwen, deskundigheid en klantgerichtheid. In dit onderdeel van je marketingmix laat je zien wie het werk doet, wat hun rol is en hoe dit bijdraagt aan de klantervaring en het succes van je onderneming.
Wat moet je beschrijven?
- Wie voert de werkzaamheden uit (jijzelf, personeel, freelancers)?
- Hoeveel mensen zijn er nu nodig? En in de toekomst?
- Welke functies, taken en verantwoordelijkheden zijn er?
- Aan welke eisen moet personeel voldoen? (opleiding, ervaring, vaardigheden)
- Hoe ga je personeel aantrekken én behouden?
- Hoe zorg ik voor motivatie, betrokkenheid of opleiding van medewerkers?
- Via welke kanalen of netwerken ga je werven?
- Heb je al toegang tot een relevant netwerk van vakmensen?
Vragen die je kunt beantwoorden:
- Wie staat er in contact met de klant?
- Wat zijn de sterke punten van mijn personeel of van mezelf?
- Hoe onderscheid ik me met mijn aanpak of service?
- Hoeveel mensen heb ik nodig bij de start en bij groei?
- Welke functies wil ik invullen en wat zijn hun kerntaken?
- Welke competenties zijn onmisbaar voor mijn type bedrijf?
- Wat is mijn plan voor werving en behoud van personeel?
- Heb ik al een netwerk waaruit ik personeel kan halen?
Voorbeeld:
Stel je start een horecazaak:
- Je begint met 1 kok, 2 parttime bedieningsmedewerkers en jezelf als bedrijfsleider
- De kok moet ervaring hebben met verse, seizoensgebonden gerechten en zelfstandig kunnen werken
- Je werft via je horecanetwerk, lokale vacaturesites en een horeca-uitzendbureau
- Om personeel te behouden bied je een prettige werksfeer, doorgroeimogelijkheden en trainingen
Of je bent zelfstandig dienstverlener:
- Dan beschrijf je jouw eigen ervaring, klantgerichte aanpak en specialisaties
- Eventueel geef je aan dat je bij piekmomenten een freelancer kunt inschakelen uit je netwerk
Een goede personeelsparagraaf laat zien dat je realistisch plant, weet wat er nodig is en bewust kiest voor kwaliteit en continuïteit. Daarmee vergroot je het vertrouwen van financiers én klanten.
Tips voor een sterke marketingmix in je ondernemingsplan
Een effectieve marketingmix is niet alleen compleet, maar ook realistisch, onderbouwd en afgestemd op jouw doelgroep. Hieronder geef ik je praktische tips om jouw commerciële hoofdstuk naar een hoger niveau te tillen:
Stem je marketingmix af op je doelgroep
Zorg dat je keuzes bij elke P logisch zijn voor de klanten die je wilt aantrekken. Een hippe webshop vraagt om andere promotiekanalen dan een lokale kapsalon.
Maak het concreet
Vermijd vage termen als “ik ga promotie doen via social media”. Benoem welke kanalen je gebruikt, met welk doel en welke frequentie. Laat zien dat je erover hebt nagedacht.
Denk vooruit: wat heb je straks nodig?
Zeker bij de P van Personeel is het belangrijk om niet alleen je huidige situatie te beschrijven, maar ook je personeelsbehoefte bij groei of uitbreiding.
Laat zien dat je je markt kent
Onderbouw je keuzes met feiten: concurrentie, prijsvergelijkingen, klantbehoeftes, trends. Gebruik eigen onderzoek, gesprekken met potentiële klanten of openbare bronnen.
Verbind de P’s met elkaar
Zorg voor samenhang. Als je een premium prijs rekent, hoort daar ook een premium uitstraling, locatie en service bij. De P’s versterken elkaar – of zwakken elkaar af.
Gebruik het als werkdocument
De marketingmix is niet alleen voor de financier bedoeld. Gebruik het ook zelf als routekaart voor je eerste maanden als ondernemer. Maak het dus praktisch en bruikbaar.
Valkuilen bij het invullen van je marketingmix
Een marketingmix kan veel waarde toevoegen aan je ondernemingsplan – mits je het goed aanpakt. Hieronder vind je de meest voorkomende valkuilen die ik vaak tegenkom bij startende ondernemers, met advies hoe je ze voorkomt:
Te algemeen blijven
Veel ondernemers schrijven in hun plan dingen als “ik bied goede service” of “ik ga promoten via social media”. Maar zonder details zegt dat weinig. Benoem concreet wat je doet, hoe vaak, en met welk doel.
Oplossing: Gebruik specifieke voorbeelden, aantallen of namen van kanalen en methodes.
De doelgroep uit het oog verliezen
Soms past de gekozen prijs, locatie of promotie niet bij de doelgroep. Een goedkope dienst met een dure uitstraling, of een fysieke winkel op een plek waar je doelgroep niet komt.
Oplossing: Denk vanuit je ideale klant. Wat verwacht die, waar zoekt hij/zij, en wat spreekt hem of haar aan?
De P van Personeel overslaan
Veel ondernemers focussen op het product en de prijs, maar vergeten te beschrijven wie het werk doet en wat hun kwaliteiten zijn. Dat maakt je plan minder geloofwaardig.
Oplossing: Geef duidelijk aan wie er meewerkt, wat hun achtergrond is en wat hun rol is binnen jouw strategie.
Geen samenhang tussen de P’s
Als je in het ene onderdeel communiceert dat je een low-budget concept voert, maar elders schrijft dat je op luxe uitstraling inzet, roept dat vragen op.
Oplossing: Zorg dat alle onderdelen elkaar versterken. Je P’s moeten logisch op elkaar aansluiten.
Geen onderbouwing geven
Zonder uitleg waarom je een bepaalde prijs vraagt of promotiekanaal kiest, blijft het bij aannames. Financiers prikken daar snel doorheen.
Oplossing: Onderbouw je keuzes met marktonderzoek, eigen ervaring, voorbeelden of branchegegevens.
Waarom Credo Ondernemingsplan?
Hulp nodig bij jouw ondernemingsplan?
Wil je zeker weten dat jouw marketingmix goed aansluit op je doelgroep en overtuigend is voor banken en investeerders? Of wil je jouw businessplan laten maken door iemand die de praktijk kent en precies weet wat externe partijen willen zien? Je kunt bij mij terecht voor een volledig ondernemingsplan op maat, inclusief financieel plan.
Heb je vragen of wil je sparren over jouw plannen? Neem dan vrijblijvend contact met me op.
Veelgestelde vragen over de marketingmix in je ondernemingsplan
Wat is de marketingmix precies?
De marketingmix is een model bestaande uit de 5 P’s – Product, Prijs, Plaats, Promotie en Personeel – waarmee je in één overzicht laat zien hoe je jouw aanbod in de markt zet. In het ondernemingsplan toon je hiermee aan dat je een doordachte commerciële strategie hebt.
Hoe uitgebreid moet ik de marketingmix beschrijven in mijn ondernemingsplan?
Meer dan je denkt. Veel starters houden het te oppervlakkig (“ik verkoop via Instagram” of “ik geef goede service”). Financiers willen weten hoe, waarom en voor wie. Hoe concreter je bent, hoe overtuigender je plan. Beschrijf dus per P je aanpak, onderbouwing én hoe alles op elkaar aansluit.
Ik werk (nog) alleen. Moet ik dan Personeel wel invullen?
Ja, juist dan. Jij bent het gezicht van je bedrijf, dus laat zien welke ervaring, vaardigheden en motivatie jij meebrengt. En als je verwacht dat je straks iemand nodig hebt (freelancer, parttimer, stagiair): geef dat aan. Een realistische inschatting van je capaciteit maakt je plan sterker.
Wat als ik nog niet zeker weet via welk kanaal ik ga verkopen?
Dat is begrijpelijk, maar geen reden om vaag te blijven. Beschrijf de opties die je onderzoekt, de voor- en nadelen, en wat op dit moment het meest aannemelijk is. Laat zien dat je erover hebt nagedacht. Je hoeft niet alles al zeker te weten, maar je moet wel keuzes onderbouwen.
Ik weet niet wat een reële prijs is voor mijn product. Wat nu?
Veel starters worstelen hiermee. Doe een kleine concurrentieanalyse: wat vragen vergelijkbare aanbieders? En kijk naar je kosten: wat moet je minimaal verdienen om uit te komen? Vermeld dit in je plan. Je hoeft niet exact te zijn, maar laat zien dat je realistisch hebt gerekend.
Hoe zorg ik dat mijn marketingmix écht overtuigt?
Maak hem:
- concreet, geen vage formuleringen
- consistent, met samenhang tussen de P’s
- onderbouwd, met bewijs en motivatie
- én praktisch bruikbaar voor jouw eerste maanden als ondernemer
