Een ondernemingsplan om een bedrijf te starten: zo pak je het aan

Ga je een bedrijf starten? Dan is een ondernemingsplan om een bedrijf te starten onmisbaar. Het helpt je niet alleen om jouw ideeën en plannen concreet te maken, maar ook om te bepalen of je onderneming écht haalbaar is. Een goed ondernemingsplan geeft richting, voorkomt dat je belangrijke zaken over het hoofd ziet en vergroot de kans dat financiers vertrouwen krijgen in jouw plannen.

Of je nu een winkel, zorgpraktijk of online dienst wilt beginnen – met een helder plan maak je betere keuzes, voorkom je verrassingen en leg je de basis voor een succesvolle start. In dit blog leg ik uit waarom een ondernemingsplan zo belangrijk is, hoe je het gebruikt als leidraad voor jezelf, waar financiers op letten én wat je stap voor stap moet regelen om goed te starten.

Heb je hulp nodig bij het opstellen van jouw ondernemingsplan of wil je sparren over je bedrijfsidee? Neem dan gerust vrijblijvend contact met me op. Samen zorgen we dat jouw plan compleet, overtuigend en realistisch is — precies wat externe partijen willen zien.

Waarom een ondernemingsplan maken belangrijk is als je een bedrijf wilt starten

Een goed begin is het halve werk — en dat geldt zeker als je een bedrijf wilt starten. Veel startende ondernemers hebben een sterk idee, maar lopen vast zodra ze dat idee concreet moeten maken. Precies dáár helpt een ondernemingsplan bij.

Een ondernemingsplan dwingt je om na te denken over alle belangrijke onderdelen van je bedrijf: wie je klanten zijn, hoe je hen gaat bereiken, wat je onderscheidt van concurrenten, en wat er financieel nodig is om te kunnen starten. Het is daarmee niet zomaar een document voor de bank, maar vooral een middel om zelf inzicht en richting te krijgen.

Zonder ondernemingsplan is de kans groot dat je bepaalde risico’s of kosten onderschat. Denk aan een te optimistische omzetprognose of onduidelijkheid over je doelgroep. Met een goed plan breng je dat allemaal vooraf in kaart. Dat scheelt niet alleen geld en tijd, maar vergroot ook de kans dat jouw bedrijf duurzaam succesvol wordt.

Daarnaast vormt een ondernemingsplan vaak de sleutel tot financiering. Banken, Qredits, investeerders of zelfs de gemeente willen zien dat je serieus hebt nagedacht over de haalbaarheid van je plannen. Een goed onderbouwd plan laat zien dat jij weet wat je doet — en dat geeft vertrouwen.

Kortom: met een ondernemingsplan maak je jouw ondernemersdroom concreet, haalbaar en overtuigend. Wil je zien hoe een goed plan eruitziet? Bekijk hier een voorbeeld ondernemingsplan.

Een ondernemingsplan als leidraad voor jezelf

Veel mensen denken dat een ondernemingsplan vooral bedoeld is om een bank of investeerder te overtuigen. In werkelijkheid schrijf je het in de eerste plaats voor jezelf. Het is jouw persoonlijke routekaart: het helpt je nadenken over alle aspecten van je onderneming, van je product of dienst tot je marketing, financiën en toekomstvisie.

Door je plan stap voor stap uit te werken, breng je niet alleen structuur aan in je ideeën, maar ontdek je ook waar nog gaten zitten. Misschien blijkt dat je doelgroep kleiner is dan gedacht, of dat je prijsstrategie niet aansluit op de markt. Juist dat inzicht maakt een ondernemingsplan zo waardevol — nog voordat je ook maar één euro hebt uitgegeven.

Inzicht in kansen en risico’s met jouw ondernemingsplan

Een goed plan maakt zichtbaar waar de kansen liggen, maar ook welke risico’s je loopt. Denk aan afhankelijkheid van één grote klant, sterke concurrentie of een tijdelijk seizoenspatroon in je omzet. Door die risico’s vooraf te benoemen, kun je strategieën bedenken om ze te beperken. Dat maakt jouw bedrijf sterker en veerkrachtiger.

Van idee naar strategie: jouw plan als routekaart

Het schrijven van een ondernemingsplan zorgt ervoor dat je van een idee naar een concrete strategie gaat. Je bepaalt niet alleen wat je wilt bereiken, maar ook hoe je dat gaat doen. Welke stappen zet je eerst? Welke investeringen zijn nodig? En hoe zorg je dat jouw onderneming financieel gezond blijft?

Zo wordt je ondernemingsplan een praktisch hulpmiddel waar je telkens op terug kunt vallen — niet alleen bij de start, maar ook als je later wilt groeien of een nieuwe koers overweegt.

Voor welke doeleinden kun je een ondernemingsplan schrijven?

Een ondernemingsplan is niet alleen nuttig als je een bedrijf wilt starten, maar ook in veel andere situaties waarin je jouw plannen moet onderbouwen. Afhankelijk van je doel en de partij aan wie je het plan presenteert, kan de nadruk net iets anders liggen.

Sommige ondernemers hebben hun ondernemingsplan nodig om financiering aan te vragen, anderen om professionele erkenning of goedkeuring te krijgen. Hieronder vind je de meest voorkomende doeleinden waarvoor ik regelmatig ondernemingsplannen schrijf — met meer informatie per situatie:

• Ondernemingsplan voor de bank – om de haalbaarheid van je plannen aan te tonen en financiering rond te krijgen.
• Ondernemingsplan voor Qredits – toegespitst op startende ondernemers die een microkrediet of mkb-krediet aanvragen.
• Ondernemingsplan voor investeerders – om investeerders te overtuigen van rendement en groeipotentie.
• Ondernemingsplan voor crowdfunding – om het vertrouwen van een grote groep investeerders te winnen.
• Ondernemingsplan voor een financieringsaanvraag – voor aanvragen bij banken of andere kredietverstrekkers.
• Ondernemingsplan voor het UWV – als je een uitkering ontvangt en wilt starten met behoud van uitkering.
• Ondernemingsplan voor het BBZ – bedoeld voor zelfstandigen die tijdelijke financiële ondersteuning aanvragen.
• Ondernemingsplan voor de gemeente – bijvoorbeeld bij een subsidieaanvraag of lokale ondersteuning.
• Ondernemingsplan voor een verhuurder van een pand – om te laten zien dat jouw bedrijf betrouwbaar en levensvatbaar is.
• Ondernemingsplan voor een franchisegever – voor wie een franchisegever wil overtuigen of toetreden tot een formule.

Zoals je ziet, kan een ondernemingsplan dus voor heel verschillende doelen worden ingezet. De kern blijft altijd hetzelfde: je laat zien dat je een goed doordacht plan hebt, dat realistisch en overtuigend is.

Waar letten financiers en instanties op bij de beoordeling van jouw ondernemingsplan?

Wanneer je jouw ondernemingsplan gebruikt om financiering aan te vragen, is het belangrijk om te weten waar banken, Qredits of investeerders precies op letten. Zij willen vooral zekerheid: dat jouw idee haalbaar is, dat je de risico’s begrijpt en dat je het geld verstandig gaat inzetten.

Hieronder lees je de belangrijkste beoordelingscriteria waar vrijwel elke financier of instantie op let:

1. Realisme en haalbaarheid

Financiers willen zien dat jouw plannen onderbouwd zijn met realistische aannames. Dat betekent: geen onhaalbare omzetverwachtingen of te lage kosten, maar cijfers die passen bij de markt. Een goed onderbouwd financieel plan wekt vertrouwen en vergroot je kans op goedkeuring.

2. Het financieel plan

Het financieel plan is vaak het meest bepalende onderdeel van je ondernemingsplan. Hierin laat je zien hoeveel startkapitaal je nodig hebt, hoe de kosten zich ontwikkelen en wat je verwachte winst is. Een duidelijke exploitatiebegroting, liquiditeitsprognose en investeringsplan zijn essentieel. Bekijk ook dit voorbeeld financieel plan om te zien hoe je cijfers overtuigend kunt presenteren.

3. Markt- en concurrentieanalyse

Financiers willen weten of je jouw markt begrijpt. Wie zijn je klanten? Wat maakt jou anders dan bestaande aanbieders? En hoe ga je klanten bereiken? Een scherpe analyse van je doelgroep en concurrentie laat zien dat je goed voorbereid bent en vergroot je geloofwaardigheid.

4. Ondernemersprofiel en ervaring

Een sterk idee is belangrijk, maar uiteindelijk investeren financiers in jou als ondernemer. Laat zien dat je kennis, motivatie en ervaring hebt om het plan tot een succes te maken. Beschrijf ook waarom jij geschikt bent om juist dit bedrijf te leiden.

5. Consistentie tussen tekst en cijfers

Een veelgemaakte fout is dat de tekst van het plan iets anders vertelt dan de cijfers laten zien. Als je bijvoorbeeld schrijft dat je wilt groeien, maar in de begroting geen investeringen opneemt, valt dat direct op. Financiers letten scherp op die consistentie.

Een ondernemingsplan dat op al deze punten overtuigend is, maakt het verschil tussen een afwijzing en een succesvolle aanvraag. Daarom loont het om je plan professioneel te laten checken of opstellen — het is tenslotte de basis van jouw toekomst als ondernemer.

Waarom Credo Ondernemingsplan?

Stappenplan: bedrijf starten met een goed ondernemingsplan

Een ondernemingsplan is het fundament van je start, maar er komt natuurlijk veel meer kijken bij het daadwerkelijk starten van je eigen bedrijf. Dit uitgebreide stappenplan helpt je om niets te vergeten — van de eerste ideeën tot de praktische uitvoering.

Stap 1. Werk je idee uit en bepaal je doelgroep

Elk succesvol bedrijf begint met een helder idee. Beschrijf wat je precies gaat aanbieden, wie je ideale klant is en waarom die voor jou zou kiezen. Doe marktonderzoek: wat zijn de behoeften van je doelgroep, hoe groot is de markt en wie zijn je concurrenten? Die inzichten gebruik je in je ondernemingsplan én in je positionering.

Stap 2. Schrijf je ondernemingsplan

Jouw ondernemingsplan vormt de basis van alles. Hierin werk je de kernonderdelen uit:

• je product of dienst
• doelgroep en markt
• marketingstrategie
• organisatie en team
• financiële planning

Een goed ondernemingsplan helpt je om focus te houden en voorkomt dat je essentiële zaken over het hoofd ziet.

Stap 3. Maak een financieel plan

In dit onderdeel breng je alle kosten, investeringen en verwachte opbrengsten in kaart. Denk aan:

• Investeringsbegroting: wat heb je nodig om te starten (apparatuur, voorraad, website, inrichting)?
• Financieringsbegroting: hoe ga je je investeringen financieren?
• Exploitatiebegroting: verwachte inkomsten en uitgaven.
• Liquiditeitsprognose: inzicht in de kasstroom per maand.
• Privébegroting: wat heb je persoonlijk nodig om van te leven?

Met deze cijfers kun je realistisch beoordelen of je plan haalbaar is én of financiering nodig is.

Stap 4. Kies je rechtsvorm en schrijf je in bij de KvK

Bepaal welke rechtsvorm het beste past bij jouw situatie: eenmanszaak, vof, bv, stichting, coöperatie of maatschap. Na je keuze schrijf je je bedrijf in bij de Kamer van Koophandel (KvK), waarna je automatisch een btw-nummer ontvangt van de Belastingdienst.

Let op: bij sommige rechtsvormen (zoals een bv) komt extra administratie en notariële oprichting kijken.

Stap 5. Zoek een geschikte locatie voor je bedrijf

Afhankelijk van je type bedrijf is de locatie een belangrijk succesfactor. Denk aan bereikbaarheid, parkeergelegenheid, huurvoorwaarden en imago van de buurt.

• Werk je vanuit huis? Controleer of dit volgens het bestemmingsplan is toegestaan.
• Huur je een pand? De verhuurder zal vaak een ondernemingsplan willen zien om jouw betrouwbaarheid te beoordelen.

Stap 6. Regel vergunningen, certificeringen en verzekeringen

Controleer of je vergunningen nodig hebt, zoals een horecavergunning, milieutoestemming of zorgregistratie. In sommige sectoren is ook certificering belangrijk, bijvoorbeeld:

• HKZ-certificering in de zorg
• Een gemeentelijke vergunning of subsidie
• Toestemming van de GGD of Kamer van Koophandel

Daarnaast is het verstandig om de juiste verzekeringen af te sluiten, zoals:

• Aansprakelijkheidsverzekering
• Arbeidsongeschiktheidsverzekering
• Rechtsbijstandsverzekering
• Inventaris- en voorraadverzekering

Stap 7. Open een zakelijke bankrekening en richt je administratie in

Houd privé en zakelijk gescheiden met een aparte bankrekening. Richt vervolgens je administratie professioneel in (boekhoudsoftware of boekhouder). Zorg dat je btw, inkomstenbelasting en facturatie goed geregeld zijn — dat voorkomt veel gedoe achteraf.

Stap 8. Vraag financiering aan (indien nodig)

Heb je startkapitaal nodig? Dan vormt jouw ondernemingsplan de basis van de aanvraag. Financiers willen zien dat je plan haalbaar, realistisch en goed onderbouwd is.

Stap 9. Bouw aan je merk, marketing en eerste klanten

Zodra de basis staat, kun je aan de slag met zichtbaarheid.

• Bouw een professionele website
• Optimaliseer je online vindbaarheid (SEO)
• Maak social media accounts aan
• Start met lokale marketing of netwerkbijeenkomsten

Gebruik je ondernemingsplan als leidraad voor je marketingstrategie, zodat alles aansluit bij je positionering en doelgroep.

Stap 10. Evalueer, verbeter en blijf groeien

Een ondernemingsplan is nooit af. Blijf jaarlijks evalueren:

• Kloppen je cijfers nog?
• Zijn je doelen realistisch gebleven?
• Zijn er nieuwe marktkansen of risico’s?

Door continu te verbeteren, houd je koers en groei je als ondernemer.

Een goed uitgewerkt ondernemingsplan vormt dus niet alleen de basis voor financiering, maar ook een praktische leidraad voor álle stappen die je zet bij het starten van je bedrijf.

Veelgestelde vragen over een ondernemingsplan om een bedrijf te starten

Moet ik altijd een ondernemingsplan maken als ik een bedrijf wil starten?

Hoe lang mag een ondernemingsplan zijn?

Wat kost het om een ondernemingsplan te laten maken?

Kan ik mijn ondernemingsplan zelf schrijven?

Wat is het verschil tussen een ondernemingsplan en een financieel plan?

Waar letten banken en Qredits op bij een ondernemingsplan?

Hoe snel kan ik een ondernemingsplan laten maken?

Wat zijn de meest gemaakte fouten bij het schrijven van een ondernemingsplan?

Wat mijn klanten zeggen

Geschreven door: Jeroen Coenen

Jeroen Coenen is oprichter van Credo Ondernemingsplan en heeft ruim 15 jaar ervaring met het schrijven van professionele ondernemingsplannen. Hij heeft inmiddels meer dan 1.000 ondernemers geholpen in uiteenlopende sectoren bij het verkrijgen van financiering en een succesvolle bedrijfsstart.